Στις παρυφές της πόλης Sant Feliu de Codines, στην Καταλονία της Ισπανίας, βρίσκεται ένα από τα εκατοντάδες εκτροφεία ζώων που προορίζονται αποκλειστικά για πειράµατα.......
Το εκτροφείο ανήκει στην πολυεθνική εταιρεία Harlan, την κορυφαία εταιρεία στον κόσµο που προµηθεύει µε πειραµατόζωα εργαστήρια φαρµακευτικής, βιοτεχνολογίας, χηµικών και τροφίµων.

Για να το πούµε απλά, πρόκειται για µια πολυεθνική µε έδρα τις ΗΠΑ και παρακλάδια στη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερµανία, την Ολλανδία, την Ισπανία, το Μεξικό και τις Σκανδιναβικές Χώρες, που τζιράρει δισεκατοµµύρια δολάρια εκτρέφοντας σκύλους, γάτες, πιθήκους, γουρούνια, κουνέλια και ποντίκια, µε µοναδικό σκοπό να σκοτωθούν αργά και βασανιστικά όχι στο όνοµα της επιστήµης, αλλά κυρίως στο όνοµα της χηµικής βιοµηχανίας, της βιοµηχανίας των γενετικά τροποποιηµένων προϊόντων, των καλλυντικών και των απορρυπαντικών.

Το βράδυ της 13ης Ιανουαρίου το εκτροφείο πειραµατόζωων στη Sant Feliu de Codines πλησίασαν µεθοδικά ακτιβιστές της ισπανικής οργάνωσης για τα δικαιώµατα των ζώων Igualdadanimal. Φορούσαν κουκούλες και γάντια, έσπασαν τις κλειδαριές και απελευθέρωσαν 36 σκυλάκια. Και η δράση αυτή είναι µια από τις εκατοντάδες που γίνονται από δυναµικές οργανώσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου αντάρτικου που εκτυλίσσεται µακριά από τα φώτα της δηµοσιότητας.

Εκτροφεία θανάτου

Οι ακτιβιστές της ισπανικής οργάνωσης για τα δικαιώµατα των ζώων διοχέτευσαν µέσω του διαδικτύου βίντεο και φωτογραφίες από την εισβολή στο εκτροφείο πειραµατόζωων και περιέγραψαν την επιχείρηση απελευθέρωσης… «Μόλις µπήκαµε µέσα, καταγράψαµε την άθλια ζωή αυτών των ζώων και ξεκινήσαµε να ετοιµάζουµε τη µεταφορά τους. Όντας µονίµως κλειδωµένα στα κλουβιά τους χωρίς να µπορούν να τρέξουν, να εξερευνήσουν το περιβάλλον ή να σχετιστούν µεταξύ τους, αρκετά από αυτά είχαν πληγές - όπως φαίνεται από τις εικόνες που τραβήξαµε εκείνη τη νύχτα - αφού αναγκάζονταν να κοιµούνται µέσα στο χειµώνα ακουµπώντας απευθείας στο κρύο τσιµέντο, καλυµµένο µε τα δικά τους περιττώµατα και ούρα».

Η επιχείρηση στέφθηκε από επιτυχία και αυτό το µαρτυρά η συµπεριφορά των 36 σκύλων. «Άλλα αναζητούσαν τόσο έντονα οποιαδήποτε επαφή και ερέθισµα ύστερα από εγκλεισµό τεσσάρων χρόνων σε αυτά τα κλουβιά, που προσπαθούσαν απεγνωσµένα να µας αγγίξουν µέσα από τα κάγκελα και ζητούσαν την προσοχή µας µε οποιονδήποτε τρόπο. Όταν µπήκαµε στο κλουβί τους, πήδηξαν µε ενθουσιασµό πάνω µας αναζητώντας τρυφερότητα.

Λίγα λεπτά αργότερα µας συνόδεψαν χαρούµενα έξω στον πρώτο ελεύθερο περίπατο της ζωής τους».

Όπως επισημαίνουν οι ακτιβιστές, οι εγκαταστάσεις της Harlan Interfauna στην Καταλονία δεν διαφέρουν καθόλου από τις εγκαταστάσεις της Green Hill στην Ιταλία ή της Marshall στις ΗΠΑ. Δεν διαφέρουν από τα εκατοντάδες εκτροφεία που υπάρχουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη, από τη βρόμικη βιομηχανία εκτροφής ζώων, που γεννιούνται καταδικασμένα «να γίνουν θύματα των τεστ τοξικότητας, βιοϊατρικής και κτηνιατρικής έρευνας ή στρατιωτικών πειραμάτων μέχρι το τέλος της ζωής τους».

Οι ακτιβιστές αφιέρωσαν τη δράση τους σε όλες τις ομάδες που αγωνίζονται για το τέλος των πειραμάτων στα ζώα και δήλωσαν ότι θα συνεχίζουν να διασώζουν ζώα και να καταγγέλλουν την εκμετάλλευσή τους «μέχρι να αδειάσει και το τελευταίο κλουβί και μέχρι οι υπόλοιπες μορφές καταπίεσης των ζώων να αποτελέσουν παρελθόν».

Την ίδια ώρα που οι Ισπανοί ακτιβιστές απελευθέρωναν από τα εκτροφεία του θανάτου τα 36 σκυλάκια, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η αμερικανική οργάνωση ΡΕΤΑ (People for the Ethical Treatment of Animals), μια από τις πιο ισχυρές οργανώσεις για τα δικαιώματα των ζώων, με ισχυρούς - επώνυμους υποστηρικτές και περισσότερα από 1 εκατομμύριο μέλη σε ολόκληρο τον κόσμο, αποκάλυπτε παράνομο εργαστήριο πειραμάτων στη Βόρεια Καρολίνα. Ακτιβιστής της αμερικανικής οργάνωσης, στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΡΕΤΑ, προσλήφθηκε ως υπάλληλος στο εργαστήριο πειραμάτων PLRS, που βρίσκεται καλά κρυμμένο σε αγροτική έκταση. Ο ακτιβιστής εργάστηκε στο παράνομο εργαστήριο πειραμάτων επί 9 μήνες και, χρησιμοποιώντας κρυφή κάμερα, κατέγραψε πολύ σκληρές εικόνες με σκυλιά και γάτες που υποβάλλονται σε δοκιμές εντομοκτόνων και φυτοφαρμάκων. Τα πειράματα, μάλιστα, γίνονται ακόμα και με ληγμένα φάρμακα, ενώ το προσωπικό δεν είναι εξειδικευμένο.

Όπως αποκαλύφθηκε από την οργάνωση για τα δικαιώματα των ζώων, το παράνομο εργαστήριο χρησιμοποιούν εταιρείες για τον έλεγχο των εντομοκτόνων και άλλων χημικών και τοξικών ουσιών, ενώ, σύμφωνα με την καταγγελία της ΡΕΤΑ στο USDA (υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ), στον κατάλογο των πελατών ήταν και φαρμακευτικές εταιρείες - κολοσσοί, όπως η Bayer, η Eli Lilly, η Novartis, η Schering-Plough (νυν Merck).

Η επίσηµη καταγγελία της ΡΕΤΑ συνοδεύτηκε από τη δηµοσιοποίηση και του σχετικού βίντεο και είχε ως αποτέλεσµα να επέµβουν οι αρχές, να βάλουν λουκέτο στο εργαστήριο πειραµάτων και να απελευθερώσουν περισσότερα από 200 σκυλιά και 50 γάτες.

Video from Adespoto.tv.

∆ράση – αντίδραση

Οι πολυεθνικές εταιρείες που εκτρέφουν ζώα αποκλειστικά για πειράµατα, έγιναν από την αρχή στόχος των πιο δυναµικών ακτιβιστικών οµάδων για τα δικαιώµατα των ζώων. Την αρχή έκανε το Μέτωπο για την Απελευθέρωση των Ζώων, ALF (The Animal Liberation Front), οργάνωση που έχει τις ρίζες της στη Βρετανία των αρχών του ’60 και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 40 χώρες. Πρόκειται για ένα κίνηµα αυτόνοµων πυρήνων που δεν διαθέτουν επικεφαλής ή οργανωτική δοµή, γεγονός που έχει αποδυναµώσει κάθε προσπάθεια, ιδιαίτερα των αµερικανικών αρχών, για τη διάλυσή τους.

Οι ακτιβιστές της ALF έγιναν γνωστοί για τις δυναµικές τους επεµβάσεις σε εργαστήρια πειραµάτων και εκτροφεία ζώων για πειραµατόζωα, για την καταστροφή των εγκαταστάσεων αλλά και για τη φροντίδα που προσέφεραν στα ζώα που απελευθερώνουν. Από τις πιο εµβληµατικές δράσεις τους θεωρείται η επιδροµή που έκαναν το 1984 σε Πανεπιστήµιο της Πενσιλβάνια, όπου κατέγραψαν σε βίντεο ερευνητές να αστειεύονται τη στιγµή που προκαλούσαν πειράµατα στον εγκέφαλο µπαµπουίνων χωρίς τη χρήση αναισθητικών ή έστω παυσίπονων. Με τη βοήθεια της ΡΕΤΑ, το βίντεο έκανε τον γύρο του κόσµου και οι αρχές αναγκάστηκαν να κλείσουν το συγκεκριµένο εργαστήριο του πανεπιστηµίου. Οι ακτιβιστές τα επόµενα χρόνια πραγµατοποίησαν και άλλες επιδροµές σε εργαστήρια που είχαν πανεπιστηµιακή κάλυψη, προκαλώντας σοκ στην κοινή γνώµη και οδηγώντας πολλές από τις µονάδες αυτές σε κλείσιµο.

Η δράση τους οδήγησε στη δηµιουργία και άλλων ακτιβιστικών οµάδων για τα δικαιώµατα των ζώων, που επιλέγουν τις ίδιες µεθόδους αντίδρασης.

Πειράµατα και ζώα

Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάθε χρόνο χρησιµοποιούνται σε πειράµατα περισσότερα από 12 εκατοµµύρια ζώα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε το 2009 τις δοκιµές καλλυντικών σε ζώα, µε εξαίρεση τους ελέγχους τοξικότητας µακράς διαρκείας, οι οποίοι θα απαγορευτούν το 2013, ενώ πριν από µερικούς µήνες υιοθέτησε νέα νοµοθεσία µε αυστηρότερες κανονιστικές ρυθµίσεις και στόχο τον περιορισµό των πειραµάτων. Η νέα κοινοτική νοµοθεσία, σύµφωνα µε τον επίτροπο Τζον Ντάλι, ήταν επί της ουσίας αποτέλεσµα συµβιβασµού ανάµεσα στους υποστηρικτές της πλήρους κατάργησης των πειραμάτων στα ζώα και σε εκείνους που προβάλλουν την ανάγκη να συνεχιστούν τα πειράματα για να προοδεύσει η επιστημονική έρευνα.

Οι νέες αυστηρότερες ρυθμίσεις επιβεβαιώνουν επί της ουσίας τις καταγγελίες των οργανώσεων για τα δικαιώματα των ζώων αφού οι απαγορεύσεις που θέτουν δίνουν και την εικόνα που επικρατεί μέχρι σήμερα, τουλάχιστον, στα επίσημα εργαστήρια. Έτσι με τον νέο νόμο απαγορεύονται αυστηρά τα πειράματα σε χιμπαντζήδες, γορίλλες και ουραγκοτάγκους, ενώ προβλέπεται ότι στο εξής τα ζώα δεν θα επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται παρά μόνο για πειράματα που έχουν στόχο την πρόοδο της έρευνας για τον άνθρωπο, τα ζώα και τις νόσους (καρκίνοι, σκλήρυνση κατά πλάκας, Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον).

Το κείμενο προβλέπει ακόμα «την αντικατάσταση των πειραμάτων σε ζώα, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, με μια επιστημονικά ικανοποιητική μέθοδο υποκατάστασης» και αξιώνει «να μειωθεί στο ελάχιστο ο πόνος που προκαλείται στα ζώα».

Τα ισχυρά λόμπι που δραστηριοποιούνται στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έδρασαν δυναμικά, αφού έχουν εδώ και καιρό διαβλέψει ότι ανάμεσα σε αξιωματούχους αλλά και πολλούς ευρωβουλευτές αρχίζει να επικρατεί η άποψη της πλήρους κατάργησης των πειραμάτων. Μια τέτοια δραστική απόφαση θα οδηγούσε πολλές από τις πολυεθνικές εταιρείες εκτός Ευρώπης, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα.

Σύμφωνα με τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των ζώων, παγκοσμίως χρησιμοποιούνται από 150.000.000 έως 180.000.000 ζώα για πειράματα, τα περισσότερα εκ των οποίων όχι για σκοπούς που προάγουν την επιστημονική έρευνα. Συγκεκριμένα, όπως λένε, πειραματόζωα χρησιμοποιούνται από εταιρείες καλλυντικών, προϊόντων οικιακής χρήσης, φαρμακοβιομηχανίες, βιομηχανίες όπλων, ιατρική έρευνα και εκπαίδευση, διαστημική έρευνα (NASA), αυτοκινητοβιομηχανίες, καπνοβιομηχανίες, ενώ ο αριθμός των πειραμάτων εκτοξεύθηκε με την ανάπτυξη της γενετικής μηχανικής και της βιοϊατρικής.

Όσον αφορά τις εναλλακτικές μεθόδους, που αποτελούν πλέον και αξίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οργανώσεις για τα δικαιώματα των ζώων υπογραμμίζουν ότι υπάρχουν πλέον πολύ μεγάλες δυνατότητες, όπως η καλλιέργεια ιστών, οργάνων και μοναδικών κυττάρων, η χρήση υπολογιστών που προσομοιώνουν ανθρώπινα όργανα και λειτουργικές ή μεταβολικές διαδικασίες ανάλογες με εκείνες του ανθρώπινου σώματος, η χρήση υπολογιστών και εξομοιωτών καθώς και οπτικοακουστικών συστημάτων, που αντικαθιστούν συχνά τη χρήση ζώων στην εκπαίδευση των φοιτητών, μαθηματικά μοντέλα μέσω των οποίων είναι τώρα δυνατή η προσομοίωση του καρδιο-κυκλοφορικού συστήματος, του πνεύμονα, των νεφρών, των νευροφυσιολογικών φαινομένων και τα οποία επιτρέπουν να γίνονται πειράματα χωρίς τη χρήση ζώων ή ανθρώπων.